Nanobiome – polskie badanie mikrobioty jelitowej
Co roku liczba osób z cukrzycą typu 2 wzrasta. Nie jest to choroba śmiertelna, jednak zaniedbana, może prowadzić do tragicznych skutków. Chorobę tę można jednak leczyć i zapobiegać jej skutkom lub opóźniać je za pomocą diety, aktywności fizycznej, leków oraz regularnych badań. Warto też wspomnieć, że jej przebieg lub powstawanie może być związana z kondycją mikrobioty jelitowej.
Cukrzyca typu 2, czyli najczęstszy rodzaj cukrzycy, to choroba, która pojawia się, gdy poziom glukozy we krwi jest zbyt wysoki. Glukoza we krwi jest źródłem energii i pochodzi głównie ze spożywanego pożywienia. Insulina, hormon wytwarzany przez trzustkę, pomaga glukozie dostać się do komórek w celu wykorzystania jej jako energii. W przypadku cukrzycy typu 2 organizm nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny lub nie wykorzystuje jej w odpowiedni sposób. Zbyt dużo glukozy pozostaje wtedy we krwi, a zbyt mało dociera do komórek.
Cukrzyca typu 2 zwykle zaczyna się od insulinooporności, stanu, w którym mięśnie, wątroba i komórki tłuszczowe nie wykorzystują dobrze insuliny. W rezultacie organizm potrzebuje więcej insuliny, aby pomóc glukozie dostać się do komórek. Na początku trzustka wytwarza więcej insuliny, aby nadążyć za dodatkowym zapotrzebowaniem. Jednak z biegiem czasu trzustka nie jest w stanie wytworzyć wystarczającej ilości insuliny, a poziom glukozy we krwi wzrasta.
Wbrew powszechnemu przekonaniu, na cukrzycę typu 2 można zachorować w każdym wieku. Jednak występuje ona najczęściej u osób w średnim wieku i starszych, szczególnie wraz z nadwagą lub otyłością. Brak aktywności fizycznej, nadciśnienie, palenie tytoniu, nieodpowiednia dieta i styl życia również wpływają na ryzyko zachorowania. Na rozwinięcie choroby mogą też wpłynąć czynniki genetyczne. Cukrzycy typu 2 często można zapobiec. Wczesna diagnoza jest ważna, aby zapobiec najgorszym skutkom choroby. Najlepszym sposobem wczesnego wykrycia cukrzycy są regularne kontrole i badania krwi u lekarza.
Objawy cukrzycy typu 2 często rozwijają się powoli i mogą zostać niezauważone. Wiele osób nie ma żadnych objawów. Najczęściej występujące objawy cukrzycy to m.in.:
Odpowiednie postępowanie w chorobie może pomóc w ochronie przed wieloma problemami zdrowotnymi związanymi z cukrzycą. Jednakże, w przypadku zaniedbania, cukrzyca może prowadzić do problemów, takich jak:
Jednym z najważniejszych sposobów leczenia cukrzycy jest prowadzenie zdrowego trybu życia. Dotyczy to zarówno diety jak i stylu życia. Dieta osób z cukrzycą powinna opierać się na regularnych, zbilansowanych posiłkach, bazujących na produktach o niskim indeksie glikemicznym. Zmiany stylu życia obejmują również ograniczanie kalorii w przypadku nadwagi lub otyłości, rzucenie palenia oraz wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej. Wiele osób z cukrzycą typu 2 musi również przyjmować leki przeciwcukrzycowe, by móc kontrolować poziom glukozy we krwi. Leki te mogą obejmować leki doustne (np. metformina) lub leki wstrzykiwane, takie jak insulina. Z biegiem czasu do kontrolowania poziomu glukozy we krwi może być potrzebny więcej niż jeden lek przeciwcukrzycowy.
Po więcej rad na temat diety w cukrzycy, polecamy nasz wpis na temat insulinooporności.
Liczne badania naukowe wykazały, że skład mikrobioty jelitowej jest zmieniony u pacjentów cierpiących na cukrzycę typu 2. Jednak nie jest jasne, czy zmiany te są przyczyną, czy konsekwencją choroby. Badanie mikrobioty osób z cukrzycą wykazało zmianę w kompozycji mikrobioty jelitowej w porównaniu z osobami zdrowymi. Zauważono zwiększoną obecność bakterii z typu Proteobacteria, który zawiera wiele patogennych gatunków. Bakterie te mogą odgrywać rolę w wywoływaniu stanów zapalnych niskiego stopnia u pacjentów z cukrzycą. Wiązać się to mogło z większą obecnością bakterii zawierających na swoich błonach lipopolisacharydy (LPS), czyli endotoksyny bakteryjne. Badania naukowe donoszą, że stężenie LPS we krwi jest podwyższone u osób cierpiących na przewlekłe schorzenia takie jak cukrzyca typu 2 czy otyłość.
Pacjenci z cukrzycą typu 2 mogą charakteryzować się spadkiem produkcji maślanu i bakterii odpowiedzialnych za jego produkcję oraz zwiększoną obecnością różnych patogenów oportunistycznych. Bakterie te naturalnie zasiedlają jelita każdego człowieka, zwykle nie powodując żadnych problemów. Jednak w warunkach osłabienia odporności czy dysbiozy, wykazują patogenny potencjał. Dodatkowo, ostatnie badania wskazują, że wiele obecnie stosowanych metod leczenia cukrzycy typu 2 wpływa na skład mikrobioty jelitowej. Takie zmiany mogą pośredniczyć lub odzwierciedlać skuteczność tych interwencji. Jednak konieczne są kolejne badania, by móc jeszcze bliżej poznać zależności pomiędzy mikrobiotą jelitową oraz cukrzycą.
Cukrzyca typu 2 to poważna, przewlekła i nieuleczalna choroba. Związana jest z nieprawidłową gospodarką węglowodanową w organizmie. Zmiana stylu życia, wprowadzenie aktywności fizycznej oraz redukcja masy ciała stanowią zarówno sposób leczenia jak i prewencji choroby. Co ciekawe, ostatnie badania donoszą, że cukrzyca typu 2 może również wpływać lub być konsekwencją dysbiozy jelitowej. Charakterystyka zmian mikrobioty i określenie dokładnego związku między mikrobiotą jelitową a chorobą jest konieczne, by w przyszłości móc stworzyć nowe sposoby leczenia cukrzycy typu 2 i związanych z nią powikłań.