Nanobiome – polskie badanie mikrobioty jelitowej
W mikrobiomie apatycznym zdecydowanie największy udział stanowią bakterie z rodzaju Prevotella, praktycznie w ogóle nie występujące w mikrobiomie ketogenicznym, w którym środowisko jelitowe zdominowały bakterie z rodzaju Bacteroides i blisko spokrewnionego z nim rodzaju Phocaeicola. Te dwa skrajne przykłady pokazują jak bardzo mikrobiom może być zdominowany przez konkretny rodzaj bakterii. Taką sytuację można wytłumaczyć pewnymi różnicami w stylu życia, zwłaszcza w sposobie odżywiania. W codziennej diecie właściciela mikrobiomu apatycznego gości wiele warzyw i zbóż, ale bardzo rzadko pojawiają się tłuszcze nasycone. Natomiast posiadacz mikrobiomu ketogenicznego spożywa duże ilości mięsa wspierając bakterie z rodzaju Bacteroides, a jednocześnie w ogóle nie spożywa zbóż, które zawierają błonnik istotny do rozwoju bakterii Prevotella.
Witaminy z grupy B są kluczowe dla prawidłowego przebiegu procesów metabolicznych i procesów wytwarzania krwi, a także pozytywnie wpływają na utrzymanie zdrowia psychicznego. Człowiek pozyskuje witaminy z grupy B głównie ze spożywanych pokarmów (roślin strączkowych, szpinaku, drożdży, czy produktów pochodzenia zwierzęcego), natomiast bakteriami wspierającymi ich produkcję są te z gatunków: Prevotella, Faecalibacterium prausnitzii i Bifidobacterium longum.
Jak widać na przykładzie mikrobiomu apatycznego duża zawartość bakterii produkujących tę witaminę nie jest jednak wystarczająca do zachowania dobrego samopoczucia oraz zdrowego snu. Wysoki udział bakterii produkujących witaminy z grupy B może wynikać z ogólnej niskiej różnorodności. Ważnym aspektem jest zachowanie zdrowego balansu mikrobioty jelitowej.
Serotonina, zwana hormonem szczęścia, związana jest z funkcjami poznawczymi, nastrojem, a także ze stanami lękowymi i psychozami.
Największą ilość bakterii zaangażowanych w jej produkcję zauważamy w mikrobiomie wiejskim, w którym widoczne jest również codzienne odczuwanie pozytywnych emocji (radości, ciekawości, optymizmu, czy pewności siebie) w przeciwieństwie do mikrobiomu ketogenicznego i apatycznego, u których udział tych bakterii jest niższy, a wspomniane emocje występują zdecydowanie rzadziej.
Poliaminy to związki organiczne, które stymulują wzrost, przeżywalność oraz odnowę komórek, w tym regenerację błony śluzowej jelita. Poliaminy mogą także niwelować procesy zapalne.
Mikrobiom wiejski wykazuje ponadprzeciętnie dużą obecność bakterii zaangażowanych w syntezę poliamin. Zaliczają się do nich bakterie należące do rodzaju Bifidobacterium, których obecność wspiera dieta niskotłuszczowa i zawierająca produkty pełnoziarniste, białko serwatkowe czy też białko grochu.
Bariera jelitowa to warstwa oddzielającą mikrobiom jelitowy od środowiska gospodarza. Jej głównym zadaniem jest ochrona przed przenikaniem szkodliwych patogenów do wnętrza organizmu. Z drugiej strony wspomaga ona proces wchłaniania składników odżywczych przez jelita.
Ilości bakterii chroniących barierę jelitową dla wszystkich trzech przykładowych mikrobiomów mieszczą się w najbardziej typowych wartościach bazy odniesienia, choć nadal największy ich udział wykazuje mikrobiom wiejski. Do bakterii chroniących barierę jelitową zaliczamy bakterie różnych typów, np. należące do typu Verrucomicrobia Akkermansia muciniphila oraz bakterie z typu Firmicutes: Faecalibacterium prausnitzii i bakterie z rodzaju Roseburia. Są one wspierane przez spożywanie opornej skrobi czy pełnoziarnistego jęczmienia.