Nanobiome – polskie badanie mikrobioty jelitowej
Menu
Nanobiome – polskie badanie mikrobioty jelitowej
Dna moczanowa jest formą zapalenia stawów, która powoduje ich ból i obrzęk. Dna jest spowodowana wysokim poziomem kwasu moczowego we krwi. Nadprogramowy kwas moczowy tworzy ostre kryształy, które osadzają się w stawach, powodując ich obrzęk i ból. Choroba najczęściej dotyka stawu dużego palca u nogi. Może wpływać też na inne stawy, w tym na kolana, kostki, nadgarstki oraz łokcie.
Objawy dny pojawiają się i znikają (nawracają) w epizodach zwanych zaostrzeniami lub napadami dny moczanowej. Ataki dny moczanowej bywają niezwykle bolesne i mogą wystąpić nagle, często z dnia na dzień. Podczas ataku dny moczanowej objawy w dotkniętych stawach mogą obejmować intensywny ból, odbarwienie lub zaczerwienienie, sztywność, obrzęk, tkliwość, nawet przy lekkim dotyku oraz uczucie „palenia”. Ataki dny moczanowej trwają zwykle tydzień lub dwa.
Choroba może dotyczyć każdego, jednak ryzyko wystąpienia dny moczanowej jest wyższe u mężczyzn. U kobiet, ryzyko wzrasta po okresie menopauzy. Niektóre schorzenia, takie jak otyłość, niewydolność serca, nadciśnienie, cukrzyca czy zaburzenie pracy nerek wpływają również na zwiększone ryzyko choroby. Osoby z historią dny moczanowej w rodzinie, spożywające duże ilości białka zwierzęcego czy alkoholu, a także stosujące leki moczopędne lub immunosupresyjne mają też większe prawdopodobieństwo zachorowania.
Dnę moczanową diagnozuje się na podstawie badania fizykalnego. Lekarz może wykonać kilka badań obrazowych dotkniętych stawów, w tym badanie rentgenowskie, rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową. Zlecić może także badania krwi w celu pomiaru stężenia kwasu moczowego lub aspirację stawu za pomocą igły, by pobrać próbkę płynu z jego wnętrza do analizy.
Na chwilę obecną nie ma lekarstwa na dnę moczanową. Wprowadzone leczenie ma na celu złagodzenie objawów, obniżenie poziom kwasu moczowego oraz zmniejszenie częstotliwości ataków choroby. Jednym z możliwych sposobów leczenia jest stosowanie leków, które pomogą złagodzić objawy. Zaliczyć do nich można niesteroidowe leki przeciwzapalne, kolchicynę, kortykosteroidy, zarówno doustne jak i domięśniowe. Stosowane są także leki obniżające poziom kwasu moczowego. Unoszenie stawów dotkniętych chorobą powyżej poziomu serca oraz zimne kompresy mogą złagodzić uczucie bólu.
Kolejną składową terapii dny moczanowej jest odpowiednia dieta, uboga w puryny. Pomoże ona zmniejszyć ilość kwasu moczowego w organizmie. Zachęca się również chorych do spożywania wybranych produktów, które mogą obniżyć poziom kwasu moczowego. Regularne ćwiczenia mogą też pomóc zmniejszyć obciążenie stawów, zmniejszyć ryzyko otyłości i innych schorzeń, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia dny moczanowej.
Nieleczona dna może prowadzić do trwałego uszkodzenia stawów. U niektórych osób cierpiących na dnę moczanową mogą również wystąpić inne problemy zdrowotne, takie jak deformacja stawów, kamienie nerkowe czy choroby serca.
Spożywana żywność ma ogromny wpływ na wystąpienie, intensywność objawów oraz leczenie dny moczanowej. Spożywanie lub picie produktów bogatych w puryny prowadzić może do zwiększonego poziomu kwasu moczowego w organizmie, który powoduje dnę moczanową. Puryny to substancje chemiczne naturalnie występujące w żywności. Produktem ubocznym ich rozkładu w organizmie jest właśnie kwas moczowy. Dieta o niskiej zawartości puryn ogranicza żywność i napoje o najwyższej zawartości puryn, aby jednocześnie zmniejszyć poziom kwasu moczowego w organizmie. Zachęca także do spożywania niektórych, wybranych pokarmów, które mogą zmniejszać poziom kwasu moczowego w organizmie.
Do produktów, które należy znacznie ograniczyć zalicza się:
Niektóre z nich to również produkty przetworzone, z wysoką zawartością tłuszczu i węglowodanów prostych, które w nadmiarze powodować mogą zwiększanie masy ciała. Stanową także produkty wpływające na zwiększenie ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowo czy cukrzycy typu 2.
Do produktów szczególnie zalecanych przy dnie moczanowej należy chude mleko, które może wpływać na zwiększenie tempa usuwania kwasu moczowego oraz wiśnie, która mają silne właściwości przeciwzapalne i redukują stężenie kwasu moczowego w organizmie. Istotne jest również odpowiednie nawodnienie – wypijana woda pomaga nerkom usuwać kwas moczowy z krwiobiegu oraz dba o ich prawidłowe funkcjonowanie. Pomocna może być też kawa, której codzienne picie może obniżyć poziom kwasu moczowego, spowolnić rozkład puryn do kwasu moczowego i przyspieszyć ich wydalanie.
Oczywiście dieta chorych na dnę powinna zawierać różnorodne warzywa i owoce. Większość z nich ma niską zawartość puryn, ale nie wykazano, aby nawet te o wyższej zawartości wpływały na objawy dny moczanowej. Warto stosować różne źródła białka. Mimo, że sporo produktów mięsnych, ryby i owoce morza zawierają więcej puryn, to istnieje szeroka gama produktów, które uzupełnią białko w diecie, jak chudy nabiał i produkty roślinne. Ważne jest również spożycie zbóż i produktów pełnoziarnistych. Ryż, makaron, mąki i płatki zbożowe są przyjazne dla osób chorych na dnę moczanową. Należy szczególnie uważać na produkty przetworzone, zawierające cukier, syrop glukozowo-fruktozowy lub syrop kukurydziany, z racji dużej zawartości fruktozy, która metabolizowana jest do kwasu moczowego. Konieczna może być również suplementacja kwasów omega-3, z racji ograniczenia spożycia ryb.
Dna moczanowa to poważna i uciążliwa dolegliwość, która wynika z akumulacji kwasu moczowego w organizmie, objawiając się bólem i obrzękiem stawów. Mimo, że jest to choroba nieuleczalna, istnieją sposoby na złagodzenie objawów oraz zmniejszenie częstotliwości epizodów dny moczanowej. Wprowadzenie indywidualnie dobranej diety o niskiej zawartości puryn to jednocześnie zmniejszenie ryzyka wystąpienia choroby oraz wsparcie w leczeniu i łagodzeniu objawów. Wsparcie chorych obejmuje również odpowiednie nawodnienie, aktywność fizyczną dopasowaną do możliwości oraz intensywności objawów chorego. Dlatego właśnie, jeśli cierpisz na dnę moczanową, zalecamy konsultację u specjalistów, którzy wesprą Cię zarówno od strony farmakologicznej, jak i żywieniowej.
