Nanobiome – polskie badanie mikrobioty jelitowej
Już w trakcie życia płodowego człowieka w jelitach kształtuje się flora bakteryjna. Dla noworodka odgrywa ona znaczącą rolę, ponieważ wpływa na prawidłowy rozwój organizmu. Mikrobiota oddziałuje na funkcjonowanie wielu organów, przebieg procesów metabolicznych i kształtowanie się odporności.
Zastanawiasz się, czy rodzaj porodu ma znaczenie dla mikrobioty? Ciekawi Cię wpływ porodu na kształtowanie odporności dziecka? Chcesz dowiedzieć się, jak wesprzeć kolonizację zbawiennych dla zdrowia bakterii w jelitach dziecka? Przeczytaj nasz artykuł i odkryj najnowsze doniesienia ze świata współczesnej medycyny!
Mikrobiota jelitowa zawiera wszystkie mikroorganizmy przewodu pokarmowego. Ich obecność odgrywa kluczową rolę w pracy układu immunologicznego człowieka. Flora bakteryjna jelit kształtuje się już podczas życia płodowego. Najważniejszym momentem jest jednak poród. To wtedy jelita zaczynają kolonizować pierwsze bakterie, które towarzyszą człowiekowi przez całe życie. Intensywne kształtowanie mikrobioty trwa przez kilka kolejnych lat. Ekosystem jelitowy osiąga dojrzałość dopiero około siódmego roku życia.
Badania wykazały znaczący wpływ porodu na rozwój mikrobioty jelitowej noworodka. Przewód pokarmowy dzieci urodzonych siłami natury zasiedlają zupełnie inne bakterie niż tych, które przyszły na świat poprzez cesarskie cięcie. Jednak to nie jedyny czynnik odpowiedzialny za stan mikrobioty. Co zatem wpływa na kształtowanie flory bakteryjnej jelit u noworodka?
Mikrobiota noworodka kształtuje się więc pod wpływem czynników występujących przed porodem, w jego trakcie oraz przez jakiś czas po nim. Na każdym z tych etapów warto dbać zarówno o florę bakteryjną jelit matki, jak i płodu, a potem dziecka.
Podczas porodu naturalnego noworodek przechodzi przez kanał rodny. To właśnie wtedy kolonizowany jest mikrobiotą pochodzącą z przewodu pokarmowego, pochwy oraz okolic odbytu matki. Jego jelita zasiedlają m.in. bakterie:
Po kilku pierwszych dniach życia w składzie mikrobioty dominują bakterie Lactobacillus oraz Bifidobacterium. To właśnie one stanowią znaczącą część mikrobiomu zdrowego dziecka. Dzięki nim sprawnie działający układ odpornościowy eliminuje szkodliwe dla zdrowia czynniki. Bakterie Bifidobacterium produkują kwasy tłuszczowe, które hamują rozwój chorobotwórczych drobnoustrojów w układzie pokarmowym. Lactobacillus również odpowiada za obronę jednego z najważniejszych układów w naszym organizmie w naturalny sposób. Dlaczego to tak ważne, by flora bakteryjna jelit od samego początku kształtowała się prawidłowo? Ponieważ odpowiada za wiele czynników. Są to m.in.:
Poród naturalny przyczynia się więc w dużym stopniu do tego, że flora bakteryjna u noworodka ma prawidłowy skład, który wpływa na wiele aspektów zdrowotnych.
Światowa Organizacja Zdrowia zaobserwowała w ostatnich latach ogromny przyrost liczby porodów przez cesarskie cięcie bez wskazań medycznych. WHO rekomenduje jednak, by ta metoda porodu nie przekraczała maksymalnie 15% wszystkich porodów. Jednym z powodów przemawiających za taką rekomendacją jest fakt, że noworodki urodzone poprzez cięcie cesarskie są bardziej narażone na wystąpienie rozmaitych powikłań. Sposób porodu wpływa bowiem na układ pokarmowy, oddechowy oraz sercowo-naczyniowy u dziecka. Ponadto cesarskie cięcie sprawia, że dzieci nie trafiają do matek od razu, a karmienie piersią zostaje opóźnione, co oddziałuje na to, jaki skład ma flora bakteryjna. Dla niemowląt po cesarce odgrywa to duże znaczenie, ponieważ wpływa to na ich prawidłowy rozwój.
Z jakimi bakteriami spotykają się dzieci, które przyszły na świat poprzez cesarskie cięcie? To bakterie szpitalne, pochodzące z sali operacyjnej, rąk pielęgniarek lub inkubatorów. Wszystko to sprawia, że mikrobiota noworodków jest mniej urozmaicona. Dominują w niej mikroorganizmy, które zazwyczaj znajdują się na skórze np. Staphylococcus. Wiele badań udowodniło, że ich flora bakteryjna w znacznym stopniu różni się od tej zasiedlającej jelita dzieci urodzonych w sposób naturalny. Właśnie dlatego cesarskie cięcie wiąże się z narażeniem dziecka na:
Mikrobiota odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu się odporności człowieka. Jak więc pomóc osobom urodzonym poprzez cesarskie cięcie uniknąć zaburzeń flory bakteryjnej jelit? Eksperci zalecają kilka sposobów, które wpływają na wspieranie prawidłowego zasiedlania bakterii w jelitach:
Szybkie rozpoczęcie karmienia piersią wspiera prawidłową kolonizację bakterii. Ma to bardzo duże znaczenie dla rozwoju zdrowia dziecka. Mleko matki to naturalny synbiotyk. Zawiera ono bakterie Bifidobacterium oraz Lactobacillus, a także oligosacharydy.
Warto wdrożyć również suplementację probiotyków zarówno u matki, jak i u dziecka. Korzystnie wpływają one na skład kształtującej się mikrobioty jelitowej. Niemowlęta, które przyszły na świat za pomocą cesarskiego cięcia, powinny otrzymać preparaty zawierające bakterie:
Na rynku farmaceutycznym dostępnych jest wiele probiotyków, które można podać dziecku w płynnej formie lub posypać nimi jedzenie. Można dzięki temu uniknąć problemów z połykaniem dużych kapsułek.
Na skład mikrobioty, błony śluzowe jelit oraz układ immunologiczny korzystnie wpłynie również uzupełnianie witamin A, E, C oraz D, składników mineralnych takich jak cynk, selen i żelazo, a także wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Warto więc do codziennego jadłospisu dziecka dodać produkty, które naturalnie zawierają te składniki, np. wybrane owoce oraz warzywa.
Medycyna wypracowała również nowatorską metodę vaginal seeding. Polega ona na przekazaniu mikrobioty pochwy matki noworodkowi z cesarskiego cięcia. W ciągu pierwszych minut po urodzeniu przeciera się go gazą, która jakiś czas wcześniej znajdowała się w pochwie matki. Dzięki temu dziecko będzie mieć kontakt z jej mikroorganizmami, podobnie jak w przypadku naturalnego porodu.
Sposób porodu to kluczowy moment dla kolonizacji bakterii w jelitach. Inną mikrobiotę ma noworodek urodzony w sposób naturalny, a inną ten, który przyszedł na świat poprzez cesarskie cięcie. Flora bakteryjna wpływa na kształtowanie odporności człowieka. Jej nieodpowiedni skład może wiązać się z ryzykiem wielu chorób. Warto więc zadbać o suplementację probiotyków, witamin i odpowiednie badania mikrobioty na różnych etapach życia. Jednym z nich jest kompleksowe badanie Nanobiome, które ocenia różnorodność bakterii zasiedlających jelita. Jego raport wynikowy zawiera przydatne informacje, zalecenia i rekomendacje dotyczące stanu zdrowia badanej osoby. Poznaj swoje jelita już dziś!