Nanobiome – polskie badanie mikrobioty jelitowej
Wyobraź sobie świat, w którym żyje ponad 1000 gatunków mikroorganizmów. Codziennie aktywnie działają, by spełnić swoje zadania, czyli zachowanie zdrowia, wzmocnienie odporności i utrzymanie dobrej kondycji. Ten świat… to Twój organizm. W Twoim układzie pokarmowym żyje od 10 do 100 trylionów komórek drobnoustrojowych, których funkcją jest utrzymanie harmonii organizmu.
Jakie bakterie mieszkają w układzie pokarmowym? Dlaczego jelita to Twój drugi mózg? Czy żołądek jest źródłem odporności? Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, jak zadbać o florę bakteryjną jelit, by czuć się dobrze każdego dnia.
Mikrobiota fizjologiczna to zbiór mikroorganizmów. Co to oznacza w praktyce? Na mikrobiotę składają się bakterie, archeony, eukarionty oraz wirusy. Występuje ona w różnych środowiskach. I tak na przykład mikrobiota jelitowa to mikroorganizmy znajdujące się w jelitach. Jej specyfikę opisuje mikrobiom jelitowy, czyli zbiór genów mikroorganizmów zamieszkujących jelito.
W jelicie grubym zdrowego człowieka powinno znajdować się ponad 1000 gatunków bakterii. Te mikroorganizmy powszechnie kojarzone są z chorobami i brudem. Uważamy je za szkodliwe i chcemy się ich pozbyć. Oczywiście, część gatunków bakterii wywołuje choroby, zwłaszcza gdy występują w innym niż jelito środowisku. Jednak gdy zamieszkują one tylko jelito i występują w odpowiedniej równowadze, zaczynają ze sobą współpracować i spełniać dobroczynne dla organizmu funkcje, korzystnie wpływając na zdrowie. Właśnie dlatego tak ważna jest równowaga flory bakteryjnej wyrażana indeksem różnorodności.
Wiesz już, co to jest mikrobiota. Czas wyjaśnić, jakie pełni funkcje. Mikroorganizmy zawarte w jelitach metabolizują substancje, które dostarczamy organizmowi podczas jedzenia. Dzięki temu mikrobiom podtrzymuje podstawowe czynności życiowe. Ilość metabolizowanych substancji jest wynikiem diety. Co podlega przemianie materii?
Jednak mikrobiota przewodu pokarmowego pełni wiele więcej funkcji niż tylko wspomaganie procesu trawiennego. Wytwarza witaminy B i K, zwiększa wchłanianie minerałów, wspomaga pracę układu odpornościowego, wycisza procesy zapalne w organizmie, a także uczestniczy w metabolizmie cholesterolu oraz bilirubiny. Mikrobiota wpływa więc na funkcjonowanie wielu narządów. Jej prawidłowy skład pomaga utrzymać harmonię organizmu.
Mikrobiota jelitowa człowieka kształtuje się już podczas porodu. Jej różnorodność zmienia się przez całe życie i właśnie dlatego warto regularnie się badać. Na mikrobiom wpływa wiele czynników. Są to choćby:
Co negatywnie wpływa na skład mikrobioty jelitowej? Kluczowym czynnikiem jest dieta. Jeśli na co dzień spożywasz przetworzoną żywność, pełną kwasów nasyconych i cukrów prostych, powinieneś sprawdzić, czy równowaga bakteryjna w Twoich jelitach nie została zaburzona.
Taki efekt mogą wywołać również używki. Nie od dziś wiadomo, że picie alkoholu oraz palenie papierosów negatywnie wpływa na zdrowie. Szkodzi także bakteriom, które odpowiadają za prawidłową pracę jelit.
Czy wiesz, dlaczego zalecane jest przyjmowanie probiotyków po antybiotykoterapii? Wszystko z myślą o florze bakteryjnej Twoich jelit. Antybiotyki mogą wywołać biegunkę i zaburzyć równowagę w jelitach. Taki sam efekt może przynieść nadużywanie leków przeciwbólowych.
Warto pamiętać także o odpowiednim poziomie aktywności fizycznej. Brak ruchu źle wpływa na mikrobiom. Jednak nieodpowiednio dobrana, zbyt duża ilość sportów wyczynowych również może go zaburzyć.
Na stan naszych jelit wpływa także stres. I choć żyjemy w czasach dynamicznych zmian, prowadzimy intensywny tryb życia, łączymy wiele obowiązków, a wyeliminowanie go wydaje się nierealne – warto spróbować wprowadzić odpowiednie ćwiczenia uspokajające i znaleźć w ciągu dnia czas na odpoczynek. Przyniesie to zbawienny wpływ na cały organizm.
Do czego prowadzi brak równowagi w jelitach? Zaburzenie równowagi mikrobiologicznej polegające na zmianach prawidłowej mikrobioty to dysbioza jelitowa. Polega ona na dysproporcji poszczególnych gatunków bakterii i zwiększeniu ilości tych szczególnie patogennych (chorobotwórczych). Dysbioza prowadzi do rozszczelnienia bariery jelita przez co istnieje ryzyko przedostania się niepożądanych przez organizm bakterii do jego wnętrza, doprowadzając tym samym do stanów zapalnych.
Mikrobiota oddziałuje na cały organizm. Choć do niedawna jej rolę upatrywano jedynie w trawieniu, najnowsze badania mówią coraz więcej o wpływie flory bakteryjnej jelit na różnorodne aspekty zdrowotne. Dysbioza jelitowa towarzyszy wielu chorobom. Niewielkie zróżnicowanie bakteryjne często współwystępuje z:
Badania flory bakteryjnej jelit coraz częściej służą więc do diagnozowania wielu różnych chorób zaburzających harmonię organizmu. Jakie objawy mogą wskazywać na dysbiozę jelitową?
Takie objawy to sygnał od organizmu, którego nie można lekceważyć. Jeśli zaobserwujesz je u siebie, zgłoś się do lekarza pierwszego kontaktu i poproś o skierowanie na podstawowe badania. Wybierz się również na badanie mikrobioty jelit.
Błony śluzowe znajdujące się w Twoim organizmie bronią go przed licznymi zagrożeniami. Są odpowiedzialne za odporność na wirusy, bakterie, grzyby oraz pasożyty. Błony śluzowe pokrywają:
Mikrobiota fizjologiczna wpływa więc na funkcjonowanie całego układu odpornościowego. Właśnie dlatego niezbędne jest zróżnicowanie flory bakteryjnej Twoich jelit. To ona decyduje o prawidłowym przebiegu procesów immunologicznych w organizmie. Ma też duże znaczenie podczas leczenia chorób zapalnych.
Odporność może wspomóc nie tylko odpowiednia dieta, ale też indywidualna probiotykoterapia ustalona na podstawie badań mikrobioty. Ostatnio coraz częściej mówi się o tym, że źródłem odporności są jelita. Badania potwierdzają, że w tym stwierdzeniu nie ma przesady, a zróżnicowany mikrobiom broni nas przed chorobami.
Mówi się, że jelita to drugi mózg. Mikrobiota jelitowa ma duży wpływ nie tylko na samopoczucie fizyczne, ale również psychiczne. Dwukierunkowa droga komunikacji między jelitami a mózgiem to oś mózgowo-jelitowa. Nie tylko mózg wpływa na objawy ze strony układu pokarmowego, np. w stresującej sytuacji, ale również kondycja jelit wpływa na pracę mózgu. Mikrobiota oddziałuje na zaburzenia i choroby psychiczne, np. depresję. Może kształtować reakcje na odczuwanie stresu oraz stanów lękowych.
Prawidłowa dieta bogata w błonnik pokarmowy nie tylko korzystnie wpływa na różnorodność mikrobiomu, ale również może zmniejszyć ryzyko pojawienia się chorób psychicznych. Nie należy zapominać, że sposób odżywiania oraz probiotykoterapia nie są kluczowymi metodami leczenia zaburzeń psychiatrycznych. Warto jednak poruszyć ten temat z lekarzem prowadzącym.
Chcesz dowiedzieć się, co mieszka w Twoich jelitach? Zbadaj mikrobiotę, by poznać dokładne informacje na temat wszystkich bakterii znajdujących się w przewodzie pokarmowym. NANOBIOME umożliwia wygodną formę wykonania badania – nie musisz wychodzić z domu, by pobrać i dostarczyć próbkę oraz otrzymać wynik.
Badanie NANOBIOME to jedyne dostępne w Polsce badanie wykorzystujące metodę sekwencjonowania całogenomowego. Takie rozwiązanie gwarantuje identyfikację wszystkich obecnych w próbce bakterii i uzyskanie najbardziej szczegółowych informacji na ich temat.
Są one opisane w raporcie wynikowym, który zawiera ocenę ogólnej bioróżnorodności, wskazanie enterotypu charakteryzującego środowisko bakteryjne, procentowy udział pojedynczych bakterii oraz ich najważniejszych grup. Poznasz nie tylko skład flory bakteryjnej Twoich jelit, ale także dowiesz się, jakie kroki podjąć, by poprawić samopoczucie.
Zastanawiasz się, czy codzienne przyzwyczajenia wpływają na mikrobiotę? Oczywiście! Istnieje kilka sprawdzonych sposobów, które możesz wdrożyć w życie, by utrzymać równowagę flory bakteryjnej jelit.
Alkohol w niekorzystny sposób zmienia florę bakteryjną jelit. Może też uszkodzić błonę śluzową żołądka, co utrudnia trawienie oraz wchłanianie substancji odżywczych. Z kolei palenie papierosów zmniejsza różnorodność bakterii w mikrobiomie górnej części jelita cienkiego.
Regularne posiłki ze zdrowych, zróżnicowanych składników pomogą Ci zachować balans w organizmie. Na mikrobiotę źle wpływa nadmierna ilość tłuszczów. Tłuszcze nasycone mogą np. zwiększyć liczbę drobnoustrojów jelitowych. Ogranicz je w swojej diecie. Wprowadź produkty roślinne: warzywa, owoce, rośliny strączkowe, ziarna zbóż, orzechy oraz zdrowy olej, np. oliwę z oliwek. Te składniki to nieocenione źródło błonnika pokarmowego, korzystnie wpływającego na mikrobiotę. Zawiera je dieta śródziemnomorska. Na bakterie jelitowe korzystnie wpływają także kiszonki oraz fermentowane produkty mleczne.
Odpowiednia ilość ruchu nie tylko pomoże osiągnąć prawidłową wagę i masę mięśniową, ale również pozytywnie wpłynie na skład mikrobioty jelitowej. Regularne ćwiczenia mogą zwiększyć jej różnorodność. Wyższa wydolność sercowo-oddechowa również sprzyja korzystnemu dla zdrowia składowi mikrobioty. Dobrym sposobem na zachowanie harmonii między ciałem a duchem jest joga, która uwzględnia również ćwiczenia oddechowe pomagające się odstresować.
Stres źle wpływa na funkcjonowanie organizmu. Może obniżyć liczbę bakterii kwasu mlekowego – Lactobacillus. Spróbuj codziennie wygospodarować czas na pasje, odpoczynek, techniki relaksacyjne i małe przyjemności, a Twoje ciało odwdzięczy się dobrym samopoczuciem.
Wykonanie badań, odpowiednia dieta, dbanie zarówno o kondycję fizyczną, jak i psychiczną oraz codzienne zdrowe nawyki mogą znacznie wpłynąć na poprawę stanu Twojego mikrobiomu. To klucz do zachowania balansu między ciałem a duchem. Pamiętaj o dwukierunkowej zależności – jeśli masz prawidłowy mikrobiom, czujesz się dobrze. Jeśli prowadzisz zdrowy tryb życia – Twój mikrobiom jest w dobrym stanie. Nie bój się zawalczyć o dobre samopoczucie i zadbaj o harmonię organizmu już dziś!