Nanobiome – polskie badanie mikrobioty jelitowej
W ciągu ostatnich kilku lat kombucha powróciła na salony, podbijając serca miłośników zdrowego odżywiania. Dziś możemy ją kupić w niemalże każdym sklepie w różnorodnych wariantach smakowych, delektować się jej słodko-kwaśnym smakiem i czerpać z niej prozdrowotne korzyści, o których sporo się mówi. Na co dobra jest kombucha? W czym tkwi jej fenomen? W poniższym artykule weźmiemy ją pod lupę.
Kombucha to lekko musujący, słodko-kwaśny napój powstały w wyniku fermentacji słodkiej herbaty (około 5-10% cukru) poprzez kolonię bakterii i specjalnej kultury drożdży, która należy do grupy SCOBY (Symbiotic Cultures of Bacteria and Yeasts), czyli do grupy symbiotycznych kultur drożdży i bakterii potocznie nazywanych grzybkiem herbacianym lub grzybkiem japońskim. Ów „grzybek” to płaska, galaretowata struktura o białej lub jasnopomarańczowej barwie, zbudowana z celulozy wraz z żyjącymi tam w symbiozie mikroorganizmami, przypominająca kożuch, pływająca po powierzchni herbaty. Co ważne, w rzeczywistości wcale nie jest to grzyb, bo tworzy go wiele gatunków bakterii i drożdży występujących w jednolitej kulturze. Najpowszechniej występują bakterie z rodzaju Acetobacter oraz Gluconobacter. Podstawowym gatunkiem obecnym w kombuczy jest Gluconacetobacter xylinus (wcześniejsza nazwa: Acetobacter xylinum), który syntezuje celulozę. Dominującymi gatunkami bakterii kwasu octowego są natomiast A. xylium, A.pasteurianus, A. aceti oraz Gluconobacter oxydans
Sam proces fermentacji kombuchy przebiega w temperaturze pokojowej i trwa zwykle od 7 do 14 dni. Do jej zrobienia wykorzystuje się różne rodzaje herbaty, jednak za tradycyjną uważa się czarną herbatę z białym cukrem.
Za sprawą procesu fermentacji kombucha bogata jest przede wszystkim w kwasy organiczne –octowy, mlekowy, jabłkowy, askorbinowy, glukonowy, glukuronowy, szczawiowy. Zawiera również cukry (sacharoza, glukoza, fruktoza), etanol (nawet do 2%) i dwutlenek węgla. Kombucha jest bogata w witaminy z grupy B (B1, B2, B6, B12) i witaminę C. W jej skład wchodzi również wiele cennych aminokwasów oraz białka, tłuszcze, polifenole, a także składniki mineralne – miedź, żelazo, mangan, potas, cynk. Cechuje ją niskie pH (odczyn kwasowy), a z uwagi na dużą zawartość kwas octowego, wykazuje właściwości przeciwbakteryjne.
Bogaty skład kombuchy przekłada się na jej właściwości prozdrowotne. Oto najważniejsze z nich:
Napój z kombuchy jest polecany na:
Napój z fermentowanej herbaty jest przygotowywany w wielu regionach świata, dlatego nie ma na niego jednego, stałego i uniwersalnego przepisu.
Oto przykładowy – na 1 litr kombuchy potrzebujemy 100 gramów cukru (stężenie 10%) i 5 gramów czarnej herbaty. Gdy herbata się „naciągnie” i ostygnie, przelewamy ją do szklanej butelki lub słoika, wkładamy do niej niewielki kawałek grzybka i wlewamy około 200 ml napoju z poprzedniej fermentacji. Naczynie przykrywamy płótnem chroniącym przed zanieczyszczeniami z powietrza i odstawiamy w zacienione miejsce, gdzie w temperaturze pokojowej przebiegać będzie proces fermentacji. Napój jest gotowy po 3−5 dniach.
Co ważne – kombuchy nie należy przygotowywać w naczyniach innych niż szklane. Podczas fermentacji wytwarzają się kwasy, które mogą spowodować korozję metalowych naczyń, rozpuścić emalię lub warstwy ochronne, a także plastik – co może prowadzić do zatrucia!
Lekko musująca, słodko-kwaśna kombucha to doskonała alternatywa dla słodzonych, mocno przetworzonych napojów gazowanych. Orzeźwia, zaskakuje smakiem, a przy okazji ma szereg dobroczynnych działań dla naszego organizmu.