Nanobiome – polskie badanie mikrobioty jelitowej
Menu
Nanobiome – polskie badanie mikrobioty jelitowej
Ciężka, mączna i tłusta kuchnia, która była podstawą jadłospisu jeszcze 20-30 lat temu, została w dużej mierze zastąpiona przez nieprzetworzoną i lekką żywność. Zmiana była z jednej strony efektem wzrostu świadomości Polaków na temat wpływu diety na organizm człowieka, z drugiej zaś – ciągle rozwijającej się mody na zdrowe odżywianie. Moda ta znalazła odzwierciedlenie w nazwach produktów. Na rynku pojawiły się m.in. ciasteczka mocy, odchudzające koktajle i tzw. superfoods. W naszym poradniku przyjrzymy się tym ostatnim.
Z tego artykułu dowiesz się:
Pojęcie superfoods powstało pod koniec XX wieku i niemal od razu wzbudziło kontrowersje wśród dietetyków. Sprawcą całego zamieszania był Aaron Moss, który w czasopiśmie Nature Nutrition właśnie w ten sposób określił produkty organiczne, mające wyjątkowo pozytywny wpływ na zdrowie człowieka. Chwytliwe hasło szybko podbiło działy marketingu producentów żywności na całym świecie. Do dzisiaj jest zresztą chętnie wykorzystywane przez influencerów zajmujących się odżywianiem. Przyjrzyjmy się zatem definicji superfoods – co to jest i… czy w ogóle istnieje?
W pierwotnym znaczeniu słowo superfoods odnosiło się do żywności, która przynosi wiele korzyści zdrowotnych. Definicja była jednak na tyle prosta i ogólnikowa, że można było pod nią podpiąć wiele produktów. Z czasem pojawiły się próby doprecyzowania znaczenia. Dzisiaj mówiąc o superżywności, mamy na myśli głównie nieprzetworzone artykuły spożywcze, które w wyjątkowo pozytywny sposób wpływają na zdrowie człowieka, a więc cechują się największą zawartością antyoksydantów i składników odżywczych.
Większość produktów określanych jako superżywność nie pochodzi z Polski. Niektóre nie są nawet powszechnie znane, co oczywiście przekłada się na częstość ich spożywania w naszym kraju. Podstawą uwzględnienia konkretnych owoców i nasion na poniższej liście jest przede wszystkim ponadprzeciętna zawartość przeciwutleniaczy oraz witamin i minerałów. To właśnie skład sprawia, że przypisuje się im konkretne działanie prozdrowotne.
Superfoods – lista najpopularniejszych produktów
Nazwa | Główne składniki odżywcze | Najważniejsze działanie |
Jagody goji | witaminy C i E, witaminy z grupy B, żelazo, wapń, selen, cynk | profilaktyka chorób nowotworowych, obniżenie ciśnienia krwi |
Jagody acai | witaminy C i E, witaminy z grupy B, beta-karoten, wapń, potas, miedź, cynk | redukcja ryzyka choroby wieńcowej i miażdżycy |
Camu camu | witamina C, karotenoidy, polifenole | wzmocnienie układu odpornościowego |
Siemię lniane | błonnik, kwasy tłuszczowe omega-3, witaminy z grupy B, witaminy A, C, D, fosfor, magnez, sód, potas | obniżenie poziomu złego cholesterolu, zapewnienie prawidłowej perystaltyki jelit |
Nasiona chia | białko, kwasy tłuszczowe n-3 i n-6, błonnik, wapń, fosfor, magnez | utrzymanie prawidłowego poziomu lipidów we krwi, pozytywny wpływ na pracę układu trawiennego |
Kurkuma | witaminy z grupy B, witaminy E i K, wapń, mangan, potas, żelazo | działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne |
Korzeń maca | polifenole, witaminy z grupy B, wapń, żelazo, cynk, miedź | wzmocnienie układu odpornościowego, redukcja ryzyka chorób nowotworowych |
Lucuma | beta-karoten, witaminy z grupy B, witamina C, żelazo, potas, wapń | działanie przeciwzapalne, pozytywny wpływ na układ nerwowy |
Chlorella | błonnik, witaminy z grupy B, witamina A i C, fosfor, wapń, żelazo, magnez | korzystny wpływ na układ odpornościowy i układ pokarmowy |
Spirulina | witaminy z grupy B, witamina E i K, beta-karoten | wzmocnienie układu odpornościowego, działanie przeciwzapalne |
Czy istnieją polskie superfoods? Tak, są to produkty występujące powszechnie, o zbliżonym działaniu do powyższych, ale o nieco mniejszej zawartości dobroczynnych składników. Lista jest dość długa i obejmuje m.in. aronię, jarmuż, natkę pietruszki, miód, czosnek, jagody, porzeczki czy wspomniane już siemię lniane. Ze względu na korzystny wpływ na mikrobiotę jelit do superżywności zalicza się również niektóre przetworzone produkty, takie jak kefiry i kiszonki. Umożliwiają one rozwój dobrych bakterii i drobnoustrojów w jelitach, co bezpośrednio przekłada się na zdrowie fizyczne i psychiczne.
Aby odpowiedzieć na to pytanie, ustalmy fakty. Z pewnością nie ma jednego rodzaju żywności, który rozwiązuje wszystkie problemy ze zdrowiem i dobrym samopoczuciem. Widać to zresztą dobrze w powyższej tabeli – każdy produkt ma inny skład i wpływa na inne aspekty funkcjonowania organizmu. To właśnie witaminy i składniki odżywcze zawarte w tzw. superżywności odgrywają tu kluczową rolę. Co jednak warte podkreślenia, egzotyczne produkty nie mają na nie monopolu – spokojnie możesz je zastąpić tańszą i powszechnie dostępną żywnością.
Na uwagę zasługuje też to, że w wielu publikacjach lista superfoods jest do siebie zbliżona, a część produktów faktycznie wyróżnia się na tle innych obecnością niektórych składników odżywczych (np. jagody camu camu mają największą zawartość witaminy C spośród wszystkich owoców na świecie). Nie bez powodu zatem zostały one określone mianem superżywności.
Mimo kontrowersji związanych z marketingowym wykorzystaniem pojęcia superfoods, nie należy go jednoznacznie skreślać lub uznawać za niewiarygodne. Warto jednak podejść do tematu rozsądnie, zwracając uwagę przede wszystkim na obecność witamin i minerałów w produktach, które uwzględniamy w jadłospisie. Żywność nie potrzebuje przedrostka „super”, by pozytywnie wpływać na organizm człowieka. Właśnie dlatego zadbaj o zbilansowaną dietę, niekoniecznie bazującą na modnych określeniach.
